فشار عصب اولنار در ناحیه آرنج

عصب اولنار حس انگشت پنجم و نیمه داخلی انگشت چهارم دست را تامین می کند عواملی که سبب ضایعه در این عصب می شوند عبارتند از: در رفتگی کامل یا ناقص مفصل آرنج، افزایش زاویه آرنج، زائده های استخوانی، اصابت ضربه، جابه جا شدن عصب بدلیل شلی بافت های نرم، کیست های غشای سینویال و روماتیسم مفصلی . این ضایعه در ورزشکاران پرتاب وزنه و دیسک نیز شایع است. برای شروع پرتاب، آرنج در فلکسیون (خم)، مچ دست در اکستانسیون (صاف) و بازو در ابداکسیون (دور از بدن) است در این حالت فشار داخل عصب بالا می رود.
برای تشخیص ضایعه می توان از بیمار خواست تا آرنج را در فلکسیون کامل (وضعیت کاملاً خم کند) مدتی نگه دارد ظاهر شدن درد و اختلال حس و یا تشدید آن از علائم مثبت این تست است. علائم درگیری شامل درد، اختلال حسی، ضعف عضلات واشکال در انجام حرکات ظریف، کاهش قدرت دست و تغییر شکل آن (claw hand) است.
درمان:
درمان غیرجراحی شامل آتل گیری به خصوص در شب و استفاده از داروهای ضدالتهابی و مصرف ویتامین B6 است در حالتی که آرنج در اکستانسیون کامل است عصب در کمترین کشش قرار دارد این وضعیت برای بی حرکتی در بیماران غیرقابل تحمل است لذا آرنج را در وضعیت ۳۰ تا ۴۰ درجه فلکسیون (خم) در آتل قرار می دهند بهتر است مچ دست نیز در آتل بماند در ورزشکاران تصحیح وضعیت پرتاب نیز مهم است.
از درمان های غیر جراحی دیگر Nerve mobilization است که در زمانی که عصب تحریک پذیر نیست پیشنهاد می شود. پیشگیری از ایجاد تغییر شکل با متحرک کردن مفاصل، تقویت عضلات ضعیف شده و کشیدن عضلات کوتاه شده نیز صورت می گیرد. آموزش های لازم به بیمار در مورد اصلاحات لازم در مورد کار، استراحت کردن و ورزش ها داده می شود.
با درمانهای غیر جراحی از شروع ضایعه معمولاً علائم در عرض ۳ هفته کاهش می یابند در صورت عدم موفقیت در درمان های غیرجراحی، جراحی صورت می گیرد.
درمان های بعد از جراحی شامل آتل گیری به مدت ۷ روز و شروع تمرینات افزایش دامنه حرکتی و تقویت عضلانی بعد از برداشتن آتل است بازآموزی حسی و متحرک کردن بافت اسکار به منظور جلوگیری از چسبندگی های آن و در صورت لزوم حساسیت زدایی نیز انجام می شود. جهت متحرک کردن بافت اسکار، می توان از امواج ماوراء صوت و ماساژ فریکشن عرضی استفاده کرد.

مریم دلنواز (فیزیوتراپیست)
مسئول کمیته توانبخشی
هیأت پزشکی ورزشی استان تهران